Olej przepracowany to odpad niebezpieczny, którego nie wolno wyrzucać ani przechowywać w nieskończoność. Jego niewłaściwe usunięcie może prowadzić do skażenia gleby, wód gruntowych oraz poważnych konsekwencji prawnych. Dlatego każdy podmiot, który wytwarza lub zbiera oleje przepracowane, ma obowiązek przekazywania ich do legalnego odbioru i utylizacji. W tym artykule wyjaśniamy, kto podlega tym przepisom i jak wygląda prawidłowy proces odbioru oleju przepracowanego.
Czym jest olej przepracowany i dlaczego to odpad niebezpieczny?
Olej przepracowany to olej smarowy, który utracił swoje właściwości eksploatacyjne w wyniku użytkowania – np. w silnikach, maszynach przemysłowych czy układach hydraulicznych. Zawiera zanieczyszczenia, metale ciężkie i inne toksyczne substancje, które mogą być niebezpieczne dla ludzi i środowiska. Z tego względu jest klasyfikowany jako odpad niebezpieczny, oznaczony w katalogu odpadów kodem zaczynającym się od 13 (np. 13 02 05* – oleje silnikowe i przekładniowe).
Kto jest zobowiązany do przekazywania oleju przepracowanego do odbioru?
Obowiązek ten dotyczy wszystkich podmiotów, które w ramach swojej działalności wytwarzają zużyte oleje. W szczególności są to:
- Warsztaty samochodowe i serwisy pojazdów – każda wymiana oleju silnikowego generuje odpady, które muszą być przekazane do odbioru.
- Zakłady przemysłowe i produkcyjne – oleje z maszyn, układów chłodzenia i hydrauliki.
- Stacje diagnostyczne, myjnie i firmy transportowe – zużyte oleje eksploatacyjne z flot pojazdów.
- Gastronomia i przemysł spożywczy – oleje posmażalnicze używane do obróbki termicznej żywności.
Każdy z tych podmiotów powinien posiadać wpis do rejestru BDO (Baza Danych o Odpadach) oraz prowadzić bieżącą ewidencję wytwarzanych i przekazywanych odpadów.
Jak wygląda prawidłowy odbiór oleju przepracowanego?
- Magazynowanie w odpowiednich pojemnikach
Olej powinien być przechowywany w szczelnych, nieuszkodzonych i oznakowanych zbiornikach, odpornych na działanie substancji chemicznych. - Prowadzenie ewidencji odpadu w BDO
Każda partia odpadu musi być zarejestrowana w systemie BDO. Przed odbiorem należy wygenerować Kartę Przekazania Odpadu (KPO). - Zgłoszenie transportu w systemie SENT (jeśli wymagane)
Gdy ilość oleju przekracza określone progi (np. 500 litrów), przewóz trzeba zgłosić w systemie SENT (PUESC). - Odbiór przez certyfikowaną firmę
Tylko firma z zezwoleniem na transport odpadów niebezpiecznych może legalnie odebrać olej przepracowany. Po odbiorze wystawiany jest dokument potwierdzający przekazanie.
Jakie są konsekwencje nielegalnego usunięcia oleju?
❌ Kary administracyjne – do 1 000 000 zł za brak wpisu do BDO lub nieprawidłowe gospodarowanie odpadem.
❌ Mandaty za niezgłoszenie transportu w SENT – do 46 000 zł.
❌ Odpowiedzialność karna – zgodnie z art. 183 Kodeksu karnego, nielegalne usunięcie oleju może skutkować karą pozbawienia wolności do 5 lat.
❌ Koszty rekultywacji środowiska – w przypadku skażenia gleby lub wód, sprawca może zostać obciążony kosztami ich oczyszczenia.
Podsumowanie
Każda firma, która wytwarza olej przepracowany, ma obowiązek jego legalnego przekazania do odbioru przez uprawniony podmiot. Odbiór oleju przepracowanego musi odbywać się zgodnie z przepisami BDO i SENT oraz w sposób bezpieczny dla środowiska. Nie warto ryzykować – współpraca z profesjonalną firmą to gwarancja zgodności z prawem, ochrona środowiska i bezpieczeństwo działalności.
